Bron artikel: Boerderij 106 – no. 1, p. 79 (29 september 2020)

Eurofins Agro: bodem kan 40% meer nutriënten vasthouden

Op bijna de helft van alle Nederlandse percelen kan de bodem meer nutriënten vasthouden dan nu het geval is. De zogenoemde CEC-bezetting (Cation Exchange Capacity) is op veel plekken lager dan wenselijk. Dat kost productie, maar kan verholpen worden, meldt Eurofins Agro.

Uit onderzoek blijkt dat het kleihumuscomplex (CEC) voor slechts 85% of minder gevuld is met calcium, magnesium, kalium en natrium. Die bezetting verschilt per gebied, per bedrijf en zelfs binnen een perceel. Grondsoort, pH (zuurgraad) en organischestofgehalte spelen hierin een grote rol.

Kleigronden hebben doorgaans een hogere CEC omdat kleideeltjes veel bindingsplaatsen hebben. Bij zandgronden wordt de CEC grotendeels gevormd door organische stof; zanddeeltjes binden nagenoeg geen nutriënten. De lading en daarmee de bindingscapaciteit is pH-afhankelijk. Hoe meer organische stof, hoe hoger de CEC.

Maatregelen voor CEC-verhoging

• Meer organische stof toedienen (vooral op zandgrond) verhoogt de CEC.
• Bij een (te) lage pH is bekalken zinvol: minder H⁺-binding, meer plaats voor nutriënten.
• Bij een (te) laag magnesiumgehalte kan extra magnesium worden toegediend.
• Is de pH op orde maar de CEC nog te laag? Gips uitrijden (calciumsulfaat) kan helpen: het verhoogt de pH niet, maar draagt wel bij aan meer binding van calcium en magnesium aan het CEC.

Bron: GF Actueel Vollegrond — Nieuws (3 februari 2017)

‘De bodem staat onder druk’

De bodem staat letterlijk en figuurlijk onder druk. Zwaardere machines, aangescherpt mestbeleid, milieudoelen, klimaatverandering en stijgende grondprijzen zetten het bodemgebruik onder spanning. Een weerbare bodem én weerbare ondernemers zijn het antwoord.

Geen natuurlijk herstel

WUR-onderzoeker Jan van de Akker laat zien dat ploegen onder ongeschikte omstandigheden kan leiden tot verdichting net onder de bouwvoor. Deze verdichting herstelt zich niet of nauwelijks vanzelf en is niet met één bewerking weg te werken.

Hoge wiellast

Verdichting ontstaat vooral in het vroege voorjaar (te natte grond, hoge wiellasten) en bij rooiwerk in het najaar. Lage drukbanden helpen, maar kunnen alsnog te hoge belasting geven. Vuistregel: op ploegzooldiepte maximaal 1 bar (100 kPa). Metingen bij bietenrooiers toonden op 70 cm diepte 1,3–1,4 bar.

Weerbare bodem

De dichtheid onder de bouwvoor neemt structureel toe, met gemiddelde productiederving van circa 10% (pieken tot 35%). Een hogere organische-stoftoestand vergroot de draagkracht, maar zorgvuldig werken blijft noodzakelijk.

Effect bodemverbeteraars

WUR-onderzoeker Derk van Balen testte meerdere bodem- en structuurverbeteraars op drie klei- en twee zandgronden. Op fysische, chemische of biologische eigenschappen waren geen wezenlijke verschillen zichtbaar. Uitzondering: het calciumproduct Agrigyps gaf op kleigrond een betere structuur ten opzichte van het vergelijkingsobject met kunstmest.

Sterk wisselende resultaten

Conclusie: resultaten met producten wisselen sterk en missen consistentie. Voor een weerbare bodem adviseert Van Balen te focussen op:

• Voldoende aanvoer van organische stof
• Passende vruchtwisseling
• Passende grondbewerkingen
• Beperken van bodembelasting

Tekst: Stan Verstegen, redacteur vollegrondsgroenteteelt